समीचीनस्प्रेयरं कथं चयनीयम् : इलेक्ट्रिक बनाम मैनुअल स्प्रेयर
यदा भवतः उद्यानस्य परिपालनस्य वा कृषिकार्यस्य निवारणस्य वा विषयः आगच्छति तदा सम्यक् स्प्रेयरस्य भवितुं अत्यावश्यकम् ।स्प्रेयर बहुमुखी साधनानि सन्ति येषां उपयोगः कीटनाशकानां, तृणनाशकानां च प्रयोगात् आरभ्य वनस्पतिजलीकरणपर्यन्तं विविधप्रयोजनेषु कर्तुं शक्यते ।स्प्रेयरस्य चयनं कुर्वन् भवद्भिः करणीयः एकः प्रमुखः निर्णयः अस्ति यत् किं गन्तव्यम् इति विद्युत् स्प्रेयर वा क मैनुअल स्प्रेयर.
विद्युत् स्प्रेयरः : शक्तिं दक्षतां च सदुपयोगः
विद्युत्स्प्रेयराः विद्युत्द्वारा चालिताः भवन्ति, सामान्यतया पुनः चार्जीयबैटरीद्वारा ।एते स्प्रेयराः अनेके लाभाः प्रददति, येन मालीनां व्यावसायिकानां च मध्ये ते लोकप्रियाः विकल्पाः भवन्ति ।
उपयोगस्य सुगमता : १. विद्युत्स्प्रेयरस्य संचालनं अविश्वसनीयतया सुलभम् अस्ति ।केवलं बटनस्य वा ट्रिगरस्य वा दबावेन भवन्तः सिञ्चनं आरभुं शक्नुवन्ति ।एतत् विशेषता तेषां व्यक्तिनां कृते आदर्शं करोति येषां हस्तचलितपम्पिंगस्य कष्टं भवितुम् अर्हति ।
दक्षता : विद्युत्स्प्रेयराः सुसंगतं निरन्तरं च स्प्रेकरणं प्रदातुं निर्मिताः सन्ति ।हस्तस्प्रेयरस्य विपरीतम् येषु दबावस्य निर्माणार्थं पम्पिंगस्य आवश्यकता भवति, विद्युत्स्प्रेयराः द्रवस्य नित्यं प्रवाहं निर्वाहयन्ति, येन समप्रयोगः सुनिश्चितः भवति तथा च भवतः समयस्य परिश्रमस्य च रक्षणं भवति
समायोज्यदबावः : अनेके विद्युत्स्प्रेयराः समायोज्यदाबसेटिंग्स् सह आगच्छन्ति, येन भवान् स्वस्य आवश्यकतानुसारं स्प्रे-प्रतिमानं तीव्रताम् च अनुकूलितुं शक्नोतिएषा बहुमुखी प्रतिभा तेषां विविधप्रयोगेषु उपयुक्ताः भवन्ति, लघुकुहरेण आरभ्य भारी-कर्तव्य-सिञ्चनपर्यन्तं ।
विस्तारिता व्याप्तिः : १. विद्युत्स्प्रेयराः प्रायः दीर्घनलिकां वा विस्तारदण्डैः सह आगच्छन्ति येन भवन्तः स्वस्य तनावं विना उच्चेषु वा दूरस्थेषु वा क्षेत्रेषु गन्तुं शक्नुवन्ति ।वृक्षाणां, उच्छ्रितगुल्मानां, बृहत् उद्यानशय्यानां वा सिञ्चनार्थं एतत् विशेषता विशेषतया उपयोगी भवति ।
बहुमुखी प्रतिभा : विद्युत्स्प्रेयरस्य उपयोगः विस्तृतप्रयोगेषु कर्तुं शक्यते, यत्र उर्वरकं, शाकनाशकं, कीटनाशकं, सफाईविलयनमपि च छिड़कावः भवतिते बहुमुखी साधनं भवन्ति ये भवतः उद्यानस्य वा कृषिक्षेत्रस्य वा परितः भिन्नकार्यस्य अनुकूलतां प्राप्तुं शक्नुवन्ति।
मैनुअल स्प्रेयर : सरलता तथा पोर्टेबिलिटी
यद्यपि विद्युत्स्प्रेयराः सुविधां शक्तिं च प्रदास्यन्ति तथापि मैनुअल् स्प्रेयरस्य स्वकीयः लाभसमूहाः सन्ति येन ते अनेकेषां व्यक्तिनां कृते व्यवहार्यविकल्पाः भवन्ति ।
पोर्टेबिलिटी : मैनुअल् स्प्रेयराः लघुभारयुक्ताः पोर्टेबलाः च भवन्ति, येन तेषां परिभ्रमणं सुलभं भवति ।तेषां विद्युत्स्रोतस्य बैटरी वा आवश्यकं नास्ति, येन भवन्तः दूरस्थेषु क्षेत्रेषु वा विद्युत्रहितस्थानेषु वा तान् उपयोक्तुं शक्नुवन्ति ।
व्यय-प्रभावी : १. हस्तस्प्रेयराः अधिकं किफायती भवन्ति । सामान्यतया विद्युत्स्प्रेयरस्य अपेक्षया यदि भवतः लघु उद्यानं वा नैमित्तिकं सिञ्चनस्य आवश्यकता अस्ति तर्हि हस्तस्प्रेयरः एकं व्यय-प्रभावी समाधानं भवितुम् अर्हति यत् तटं न भङ्गं विना कार्यं सम्पादयति।
न्यूनं अनुरक्षणम् : मैनुअल् स्प्रेयरस्य घटकाः न्यूनाः भवन्ति तथा च ते बैटरी वा मोटर् वा न अवलम्बन्ते।एषा सरलता न्यूनतया अनुरक्षणस्य आवश्यकतां च न्यूनीकरोति तथा च विकारस्य सम्भावना न्यूनीकरोति ।सम्यक् परिचर्यायाः नियमितसफाईयाश्च सह हस्तस्प्रेयरः वर्षाणि यावत् स्थातुं शक्नोति ।
मैनुअल् दबावनियन्त्रणम् : पूर्वनिर्धारितदबावसेटिंग्स् युक्ताः विद्युत्स्प्रेयराः विपरीतम्, मैनुअल् स्प्रेयराः भवन्तं हन्डलं पम्पं कृत्वा दबावं नियन्त्रयितुं शक्नुवन्ति ।एतत् विशेषता भवन्तं स्प्रे-प्रतिमानस्य तीव्रतायां च अधिकं नियन्त्रणं ददाति, येन सटीकप्रयोगः भवति ।
पर्यावरण-अनुकूलः : मैनुअल्-स्प्रेयर-इत्यस्य विद्युत्-प्रयोजनं न भवति, उत्सर्जनं वा न भवति, येन ते पर्यावरण-अनुकूलः विकल्पः भवति ।यदि भवतः कृते स्थायित्वं प्राथमिकता अस्ति तर्हि हस्तस्प्रेयरः भवतः पर्यावरणीयमूल्यानां सह सङ्गतिं करोति ।
भवतः आवश्यकतानुसारं सम्यक् स्प्रेयरस्य चयनम्
इदानीं यदा भवान् विद्युत्-हस्त-स्प्रेयरयोः भेदं अवगच्छति तदा निर्णयं कर्तुं पूर्वं स्वस्य विशिष्टानि आवश्यकतानि आवश्यकताश्च विचारयितुं महत्त्वपूर्णम् अस्ति ।अत्र केचन कारकाः विचारणीयाः सन्ति- १.
क्षेत्रस्य आकारः : यदि भवतः विशालं उद्यानं वा कृषिक्षेत्रं वा अस्ति यत्र नित्यं विस्तृतं च सिञ्चनस्य आवश्यकता भवति तर्हि विद्युत्स्प्रेयरः उत्तमः विकल्पः भवितुम् अर्हतिअस्य कार्यक्षमता, विस्तारिता च व्याप्तिः च भवतः समयस्य, ऊर्जायाः च रक्षणं करिष्यति ।परन्तु यदि भवतः लघु उद्यानं अस्ति अथवा केवलं नैमित्तिकं सिञ्चनस्य आवश्यकता अस्ति तर्हि हस्तस्प्रेयरः पर्याप्तः भवितुम् अर्हति ।
प्रयोगस्य प्रकारः : भवन्तः किं प्रकारस्य पदार्थस्य सिञ्चनं करिष्यन्ति इति विचारयन्तु ।यदि भवन्तः कीटनाशकानि, शाकनाशकानि, अन्ये वा रसायनानि प्रयोक्तुं प्रवृत्ताः सन्ति येषां सटीकनियन्त्रणं समवितरणं च आवश्यकं भवति तर्हि समायोज्यदाबसेटिंग्युक्तः विद्युत्स्प्रेयरः भवतः आवश्यकं सटीकताम् प्रदातुं शक्नोतिअपरपक्षे यदि भवान् मुख्यतया जलं वा सरलसमाधानं वा सिञ्चति तर्हि हस्तस्प्रेयरः कार्यं प्रभावीरूपेण सम्भालितुं शक्नोति ।
बजटम् : स्वस्य बजटं दीर्घकालीनव्ययनिमित्तं च विचारयन्तु।बैटरी-मोटर-इत्यस्य समावेशस्य कारणेन विद्युत्-स्प्रेयर्-इत्यस्य अग्रिम-व्ययः अधिकः भवितुम् अर्हति ।तथापि ते सुविधां कार्यक्षमतां च प्रयच्छन्ति ।हस्तस्प्रेयर् सामान्यतया अधिकं किफायती भवति, परन्तु तेषां हस्तप्रयत्नस्य आवश्यकता भवति, बृहत्तरस्प्रेकार्यस्य कृते तावत् समय-कुशलता न भवेत् ।
विद्युत् स्प्रेयरस्य प्रकाराः
विद्युत् नैपसैकस्प्रेयरः पोर्टेबलः बहुमुखी च स्प्रेयरः अस्ति यः संचालकस्य पृष्ठभागे धारयितुं शक्यते ।अस्मिन् टङ्की, बैटरी-सञ्चालितः पम्पः, स्प्रे-दण्डः, समायोज्य-नोजलाः च सन्ति ।एर्गोनॉमिक डिजाइन आरामदायकं वहनं, गतिसुलभं च अनुमन्यते, येन कृषि-उद्यान-उद्यान-अनुप्रयोगेषु आदर्शं भवतिविद्युत्-नैपसैक-स्प्रेयरः सटीकं अपि च स्प्रे-करणं प्रदाति, अपशिष्टं न्यूनीकरोति, प्रभावी-कवरेजं च सुनिश्चितं करोति ।
नैपसैकस्प्रेयरस्य सदृशं विद्युत्स्कन्धस्प्रेयरः अपि संचालकस्य स्कन्धे वहितुं निर्मितः अस्ति ।एतत् समानं सुविधां गतिशीलतां च प्रदाति, येन उपयोक्तारः सिञ्चनकाले स्वतन्त्रतया गन्तुं शक्नुवन्ति ।विद्युत्स्कन्धस्प्रेयरस्य उपयोगः सामान्यतया लघुपरिमाणेषु अनुप्रयोगेषु भवति, यथा गृहोद्यानेषु, नर्सरीषु, ग्रीनहाउसेषु च ।उत्तमं नियन्त्रणं सटीकता च ददाति, येन लक्षितस्प्रेकरणाय, स्पॉट्-उपचाराय च उपयुक्तं भवति ।
विद्युत् हस्तगतस्प्रेयरः लघुकार्यस्य क्षेत्राणां च कृते संकुचितः लघुः च विकल्पः अस्ति यत्र सटीकस्प्रेकरणस्य आवश्यकता भवति ।एतत् आरामदायकं हस्तकं, ट्रिगर-तन्त्रं च युक्तं भवति यत् सुलभं कार्यं कर्तुं शक्नोति ।हस्तगतस्प्रेयरस्य उपयोगः सामान्यतया आन्तरिकप्रयोगेषु भवति, यथा कीटाणुनाशकं, सफाई, कीटनियंत्रणं च ।वाहनविवरणेषु, गृहेषु परिपालने च अयं लोकप्रियः अस्ति ।
विद्युत् चक्कास्प्रेयरः अत्यन्तं कुशलः स्प्रेयरः अस्ति यः बृहत्तर-परिमाणस्य अनुप्रयोगानाम् कृते विनिर्मितः अस्ति, यथा कृषिक्षेत्राणि, फलोद्यानानि, गोल्फ-क्रीडाङ्गणानि चअस्मिन् चरखासदृशे फ्रेम-उपरि स्थापितं बृहत्-क्षमतायुक्तं टङ्कं दृश्यते, येन परिवहनं, युक्तिः च सुलभा भवति ।विद्युत् पम्पः निरन्तरं दबावं प्रदाति, एकरूपं छिद्रणं, इष्टतमं कवरेजं च सुनिश्चितं करोति ।चरखास्प्रेयरः व्यावसायिकानां कृते आदर्शः अस्ति येषां विस्तृतक्षेत्राणि शीघ्रं कुशलतया च आच्छादयितुं आवश्यकम् अस्ति।
विद्युत्-अनुसृतः स्प्रेयरः व्यावसायिक-औद्योगिक-अनुप्रयोगेषु विनिर्मितः भारी-कर्तव्य-स्प्रेयरः अस्ति ।इदं ट्रैक्टरस्य अन्यस्य वा वाहनस्य पृष्ठतः कर्षितं भवति, येन बृहत्क्षेत्राणां वा परिदृश्यानां वा कुशलतया सिञ्चनं भवति ।अनुसृते स्प्रेयरस्य सामान्यतया उच्चक्षमतायुक्ता टङ्की, बहुविधस्प्रेकरणबूमः, सटीकप्रयोगाय उन्नतनियन्त्रणानि च भवन्ति ।कृषिक्षेत्रे, वनपालने, नगरपालिकायां च सामान्यतया अस्य उपयोगः भवति ।
एटीवी विद्युत्स्प्रेयरः विशेषतया सर्वभूमिवाहनेषु (एटीवी) अथवा उपयोगिताकार्यवाहनेषु (यूटीवी) स्थापनार्थं डिजाइनं कृतम् अस्ति ।एतत् गतिशीलतायाः बहुमुख्यतायाः च लाभं प्रदाति, येन संचालकाः कठिनतया प्राप्यमाणान् क्षेत्रान् सुलभतया प्राप्तुं शक्नुवन्ति ।एटीवी विद्युत्स्प्रेयरस्य उपयोगः सामान्यतया कृषिक्षेत्रे, भूदृश्यनिर्माणे, कीटनियन्त्रणे च भवति ।विषमेषु अथवा उष्ट्रभूभागेषु कुशलं कवरेजं प्रदाति ।
